सर्वोच्च न्यायालयात समलैंगिक विवाहाच्या मुद्यावर सुनावणी सुरू आहे. काल झालेल्या सुनावणीच्या वेळी मा. मुख्य न्यायाधीशांनी केलेली एक टिप्पणी मात्र गोंधळात टाकणारी आहे. याबाबतच्या बातमीत म्हटल्याप्रमाणे - स्त्री आणि पुरुष या संकल्पना निरपेक्ष नाहीत. तुमची जननेंद्रिये कोणती आहेत त्यावरून ती व्याख्या ठरू शकत नाही. मा. मुख्य न्यायाधीशांनी असे मत मांडले याचा अर्थ त्यांना नक्कीच काही तरी अभिप्रेत असणार. पण सामान्य माणूस म्हणून किंवा अभ्यासक म्हणून किंवा विचारी व्यक्तींना सुद्धा हा प्रश्न पडू शकतो की मग, स्त्री आणि पुरुष हे नेमके ठरवायचे कसे? अगदी जन्म झाल्यानंतर घरच्यांना आनंदाची बातमी सांगणाऱ्या डॉक्टर वा परिचारिका यांच्यापासून, तर स्मशानात मृताचे प्रमाणपत्र तयार करणाऱ्या कारकुनापर्यंत सगळ्यांना हा प्रश्न पडू शकेल. भाषातज्ञ तर नक्कीच गोंधळणार. माणूस ही लिंगनिरपेक्ष संकल्पना ठीक आहे, पण स्त्री आणि पुरुष या लिंगनिरपेक्ष संकल्पना कशा असू शकतील? स्त्री आणि पुरुष यांच्यात मग नेमका भेद कोणता? येणाऱ्या काळात ही एक मोठी चर्चा होऊ शकेल.
BTW विवाह म्हणजे काय यावरही खल होणे निश्चित आहे. दोन व्यक्तींनी एकत्र राहणे म्हणजे विवाह का? एकत्र राहणाऱ्या दोन व्यक्तींमध्ये लैंगिक संबंध म्हणजे विवाह का? की विवाह म्हणजे आणखीन काही? सरकारने तर विवाह हा स्त्री आणि पुरुष यांच्यातच होतो असे प्रतिज्ञापत्र दिलेले आहे. पण विवाह म्हणजे नेमके काय? मानवी वाटचाल आणखीन कोणती स्थित्यंतरे दाखवील कोणास ठाऊक.
- श्रीपाद कोठे
१९ एप्रिल २०२३
कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:
टिप्पणी पोस्ट करा