हिंदू अर्थशास्त्राचे मूलभूत घटक

 - बोरिस जॉन्सन यांचा राजीनामा

- अडीच वर्षात साडेसहा हजार शेतकऱ्यांच्या आत्महत्या

- पुढील वर्षी मंदीची शक्यता

- विवोचे संचालक देशातून फरार

- शिंजो ऍबे यांची हत्या

- श्रीलंकेत अंदाधुंदी

- पाकिस्तान दिवाळखोरीच्या उंबरठ्यावर

- रशिया युक्रेन युद्ध

या अलीकडच्या काही घटना. त्यांची बरीच चर्चा आणि विश्लेषणे होत असतात. आर्थिक स्थिती, आर्थिक व्यवस्था हे घटक या सगळ्यात महत्वाचे आहेत. ज्या देशांबद्दल आज चर्चा होते ते आज जात्यात आहेत. बाकीचे सुपात. जात्यामधले दाणे रडती, सुपातले हसती... एवढाच फरक. यातून बाहेर पडण्यासाठी एका वेगळ्या आर्थिक चिंतनाची गरज आहे. त्याला हिंदू अर्थशास्त्र म्हणता येईल. हिंदू अर्थशास्त्र म्हणजे हिंदूंचे हिंदूंनी हिंदूंसाठी बनवलेले अर्थशास्त्र नाही. हिंदू अर्थशास्त्र म्हणजे, हिंदूंनी जगाच्या कल्याणासाठी दिलेले जीवनाचे अर्थशास्त्र. त्याची तीन मुख्य लक्षणे. ही लक्षणेच त्याचा आधारही. १) विपुलता, २) उतरत्या किमती, ३) बचत. Scarcity, inflation, loan या वर्तमान आधारघटकांच्या बरोबर विरुद्ध असे हे घटक आहेत. हिंदू अर्थशास्त्राच्या आधारघटकांकडे कसं जाता येईल हे सगळ्यात महत्त्वाचं आणि मूलभूत आहे. सगळे उपाय आणि अन्य गोष्टी करताना हे आधारघटक बळकट होतायत की नाही याकडे लक्ष दिलं तर भविष्य आहे. अन्यथा जात्यातले अन सुपातले सुरूच राहील.

- श्रीपाद कोठे

१० जुलै २०२२