शनिवार, १७ डिसेंबर, २०२२

गुरूचरित्र ग्रंथातील विश्वरूप दर्शन

'विश्वरूप दर्शन' म्हटलं की आपल्याला भगवद्गीतेची आठवण होते. ते योग्यही आहे आणि स्वाभाविकही. अन भगवद्गीतेशिवाय अन्यत्र कुठे 'विश्वरूप दर्शनाचा' उल्लेख आहे का? तसा प्रसंग आहे का? यावर बहुतेक नकारार्थीच उत्तर येईल. मात्र भगवद्गीतेशिवाय अन्यत्र असा एक उल्लेख आहे. तो आहे दत्त संप्रदायातील गुरुचरित्र या ग्रंथात. भगवान दत्तात्रेयांचा दुसरा अवतार असलेले श्री नृसिंह सरस्वती यांच्या लीलांचा हा ग्रंथ. त्यात श्री नृसिंह सरस्वती महाराजांनी गाणगापूर येथे त्रिविक्रम भारती नावाच्या मुनींना विश्वरूप दर्शन दिल्याचा उल्लेख आहे. बहुधा २४ व्या अध्यायात. भगवद्गीता आणि गुरुचरित्र या दोन्हीतील विश्वरूप दर्शनाच्या वर्णनात मात्र थोडासा फरक आहे. गीतेतील हे दर्शन सृजन आणि विसर्जन दोन्ही दाखवणारं थोडं भयोत्पादक दर्शन होतं. श्रीकृष्णच हे सारं करत होते. गुरुचरित्रात मात्र त्रिविक्रम भारती यांना फक्त सगळीकडे लहानमोठे नृसिंह सरस्वतीच दिसत होते. हे थोडं शांत दर्शन होतं.

कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:

टिप्पणी पोस्ट करा